Do dnia dzisiejszego Żydzi z dumą wspominają tamte wydarzenia, dzięki którym przedstawiciele narodu wybranego wyrwali się z wieloletniej niewoli. Wątpliwości budzić mogą jedynie słowa: Pan uczynił upartym serce faraona oraz Ja natomiast uczynię upartym serca Egipcjan. Czyżby miało to znaczyć, że Pan Bóg sprowokował śmierć tysięcy wojowników egipskich, wpływając na ich wodza poprzez kształtowanie sposobu jego myślenia?

   W Pierwszej Księdze Królewskiej znajduje się opis przygotowań do wojny o Ramot w Gileadzie. Król izraelski Achab, prosząc o pomoc króla z południa, Jozafata, radzi się Boga poprzez proroków. Ci jednak dostosowują się do oczekiwań wodza i wydają pomyślne zapowiedzi. Prorok Micheasz jednak ostrzega, że nie będzie to wyprawa zwycięska. Przedstawia swoją wizję, w której jeden ze złych duchów proponuje stanie się duchem kłamstwa w ustach wspomnianych proroków Achaba, zachęcając do wyruszenia przeciwko mieszkańcom Ramot. Pan Bóg wyraża na to zgodę, a Micheasz podsumowuje to w ten sposób: Tak oto Pan dał ducha kłamstwa w usta wszystkich w tych proroków.

   W jednym i drugim wypadku oznacza to tylko jedno: Pan nie tyle uczynił upartym serce i nie tyle dał ducha kłamstwa ile raczej pozwolił na działanie złego ducha. Rodzi się więc kolejne pytanie: Dlaczego? Odpowiedź jest, wbrew pozorom, prosta: jeśli ktoś odwraca się od Boga i nie chce Go słuchać, nie chce spełniać Jego woli, to skazany jest nie tylko na własny rozsądek, ale i na podpowiedzi złego ducha. Pan Bóg zaś zostawia człowiekowi wolną wolę - teraz działaj sam... I to tak należy rozumieć polską mądrość ludową: Gdy Pan Bóg chce kogoś ukarać, to mu rozum odbiera.